In de zestien jaren dat ik hier in Nederland woon, heb ik met mijn rolstoel gezoefd door de straten van Limburg, een taxi genomen naar het Designer Outlet in Roermond en een rondvaart gemaakt door de Amsterdamse grachten. We gingen ook met onze auto naar het strand in Scheveningen, maar ik was nog nooit in een trein geweest. Tot vorige week had ik geen idee hoe het zou zijn om te reizen met de Nederlandse Spoorwegen.
De vrienden met wie ik naar Amsterdam zou gaan hadden geen flauw idee hoe dat zou gaan uitpakken maar wilden desondanks het avontuur met mij aangaan. Zij wisten van een familielid met beperkingen dat reizen met de trein op wielen mogelijk was. Zij had dat meermaals met succes gedaan met een scootmobiel, maar zei dat we van tevoren moesten telefoneren om de mensen van de NS te laten weten welk type rolstoel ik zou gebruiken en datum, tijdstip van vertrek en van waar naar waar de reis zou gaan. Zij zoeken dan alle plaatsen op waar assistentie nodig is.
Mijn vrienden belden niet alleen met de NS, ze surften ook op het internet naar de ervaringen van andere gehandicapte treinreizigers hopend dat zij hun ervaringen hadden gedeeld met de wereld. Net zoals beperkingen voor iedereen anders uitpakken, variëren de ervaringen van iemand die per rolstoel reist. Met dit in gedachten ging ik op het forum kijken dat mijn vrienden hadden gevonden. De gedeelde ervaringen waren een mix van positiviteit, negativiteit en een sterk voorgevoel van wat er allemaal mis zou kunnen gaan.
Omdat ik iemand ben die niet naar waarschuwingen luistert van “kan niet” of “doe het niet”, plande ik mijn trip met mijn vrienden. Wij belden het nummer voor gehandicapten begeleiding van de NS: 030-2357822 en gaven hun de benodigde informatie. Men vertelde ons dat iemand ons zou opwachten op elk station om ons in en uit de trein te helpen. Indien we iets in het opgegeven schema moesten wijzigen konden we dat drie uur van tevoren melden.
Aangekomen op het perron voor onze eerste trein kwam ons een geüniformeerde NS-werkster tegemoet. Ze vertelde ons dat ze, nadat ze ons de trein in had geholpen, ons volgende station zou bellen om te vertellen dat we op de trein zaten en bij welk portaal. Afhankelijk van de breedte van spleet tussen de trein en het perron wordt er óf een “brug” óf een “smalle draagbare rijplaat” gebruikt om die twee met elkaar te verbinden. In New York is die spleet niet zo breed en de treinen zijn op niveau met de perrons zodat je niet of nauwelijks hulp nodig hebt.
Voor onze eerste trein hadden we de “brug” nodig. Toen we overstapten naar de trein, bekend als De Sprinter, was de spleet smaller, dus werd de smalle draagbare rijplaat gebruikt. Iedereen was punctueel om de benodigde spullen aan te brengen en ons daarna naar de volgende trein te begeleiden. We kwamen veilig en wel op onze bestemming aan.
Onze terugreis was een beetje meer gecompliceerd vanwege een volle trein en een ongeluk dat plaats had gevonden op de lijn waar wij op reden. Omdat het eerste station klein was, werden we door een taxichauffeur opgewacht in voor het station en die bracht ons naar het perron. Hij was door de NS opgeroepen om ons te assisteren. Hij wist waar de smalle oprijplaat was, legde die op z’n plek en belde het volgende station met de mededeling dat wij daar over vier minuten zouden aankomen. Ik realiseerde me dat er voor de Sprinter een brug niet nodig was. De volgende trein was ook geen probleem, maar opeens boem, overal mensen. Het was 19:30 op een donderdag, dus ik had niet meer zoveel mensen verwacht. Ze waren allemaal hoffelijk gingen opzij om mij binnen te laten. We installeerden ons naast iemand met een handicap die reisde met een Segway en begonnen een gesprek over hoe wij zoefden door de straten van Nederland.
Tijdens de twee uur durende rit werd de trein allengs leger en konden we de acht treden opklimmen naar het bovendek van de trein. Daar zag ik de monitors van de trein waarop de mededeling dat we niet konden doorrijden naar onze eindbestemming vanwege de aanrijding met een auto en dat bussen zouden worden ingezet. Ik begon me af te vragen hoe dat zou gaan werken en overwoog mijn man te bellen voordat hij op het nieuws zou horen dat de trein een auto had aangereden. Ik was net het nummer aan het intoetsen toen er een mevrouw binnenkwam en zei dat de informatie op de monitor niet meer actueel was. Volgens de website van de NS was alles van het ongeval opgeruimd en onze trein zou op tijd arriveren op onze eindbestemming.
Alles was goed gegaan met genoeg spanning om het interessant te houden.